Wirgin kokos ýagyköp ýyllyk ulanylyşy bar we çörek bişirmek, iýmit gaýtadan işlemek, çaga iýmiti, derman, gözellik we derini ideg etmek ugurlarynda giňden ulanylýar.
Doldurylan ýag kislotalaryny aşa köp kabul etmek, köp wagtdan bäri adamyň saglygyna zyýan ýetirmekde erbet abraý gazandy.Häzirki wagtda adamlar tebigy ösümlik ýaglarynda doýgun ýag kislotalary bar bolsa-da, olaryň sagdyndygyny aýdyp bolmajakdygyny, ýöne doýgun ýag kislotalarynyň görnüşine baglydygyny ýuwaş-ýuwaşdan öwrenýärler.Laur turşusy ýaly, meselem, gysga zynjyrly (C12), az doýgun orta zynjyrly doýgun ýag kislotasy henizem adam saglygy üçin peýdalydyr.
Nebitiň saglyga peýdalydygy ýa-da zyýanlydygy, ýag kislotasynyň görnüşi we ýagyň öndürilmegi we gaýtadan işlenmegi bilen düýbünden baglanyşykly köp faktorlar bilen kesgitlenýär.
Meşhur Amerikan iýmitlenişçisi Brýus Faýfyň pikiriçe,kokos ýagy iköpden bäri unudylan saglyk iýmitidir.
Köpçüligiň “doýýan ýaglar saglygyňyza zyýanly” diýen täsiriniň tersine, kokos ýagy diňe bir ýokary holesterini we ýürek keselini döretmän, eýsem adaty bişirilen ýaglardan has sagdyn.Iýmitleniş hünärmenleri, kokos ýagyndaky orta zynjyrly ýag kislotalarynyň bedeniň alyş-çalşyny ösdürip biljek we damar emboliýasyna sebäp bolmajak beýleki ösümlik ýaglaryna garanyňda siňdirilmeginiň has aňsatdygyny bellediler.
Iň köp öndürýän ýurtlarkokos ýagy in dünýä Kosta Rika we Malaýziýa, bu ýerde ýaşaýjylaryň ýürek urşy we gan holesteriniň derejesi beýleki ýurtlara garanyňda has pesdir.
Beýleki bir gözleg, kokos önümlerini köp sarp edýän Günorta-Gündogar Aziýa ýurtlarynda ýürek keselleriniň keseliniň bary-ýogy 2,2%, kokos önümleriniň sarp edilişiniň pes bolan ABŞ-da ýürek keselleriniň 22,7% -e ýetendigi anyklandy.
Easyeňil gidroliz, aňsat siňdiriş we siňdiriş aýratynlyklary sebäpli kokos ýagy iýmit siňdiriş bozulmalary we gowşak konstitusiýalar üçin has amatlydyr.Holesistektomiýa, öt daşlary, holesistit we pankreatit bilen kesellän adamlar uzyn zynjyrly ýag kislotalaryny öz içine alýan ähli ýaglary iýmeli däldirler, ýöne kokos ýagyny iýip bilerler.
Gündelik durmuşda, gyz kokos ýagy gyzgyn tagamlara, souslara ýa-da desertlere goşmaça bal goşmak üçin gizlin ýaragdyr.Tagamy ýumşak we toprakly, ýokary temperatura garşylygy sebäpli, ýokary temperaturada gowurmak, gowurmak ýa-da bişirmek üçin örän amatlydyr.
Kokos ýagynda kartoşkany gowurmak ýerdäki iň gowy zat.Çişikli we siňdirmek aňsat bolmakdan başga-da, iýmitden lezzet alýan wagtyňyzda aşa köp ýag iýmek barada alada etmeli däl.
Braziliýaly gözlegçiler, iýmitiňize goşmaça bakja kokos ýagyny goşmagyň sagdyn “gowy” holesterini (HDL) üpjün edýändigini anykladylar.Hatda ýüregiňizi goraýan iki faktor hem koronar ýürek keseli bolan adamlara artykmaç horlanmaga we bilini azaltmaga kömek edip biler.
Iş wagty: 28-2022-nji fewral